Hộp giảm tốc 2 cấp còn gọi là hộp số giảm tốc 2 cấp là phần máy hỗ trợ động cơ điện giảm tốc độ đi nhiều lần, tốc độ chậm này giúp lực momen lớn hơn, tải khỏe và làm được việc nặng.
Hộp giảm tốc 2 cấp còn gọi là hộp số giảm tốc 2 cấp là phần máy hỗ trợ động cơ điện giảm tốc độ đi nhiều lần, tốc độ chậm này giúp lực momen lớn hơn, tải khỏe và làm được việc nặng.
Công dụng: hộp giảm tốc 2 cấp dùng cho tời bò, cẩu hàng, vận thăng, thang máy chở hàng, thiết bị kéo trọng tải lớn như mỏ neo tàu thủy, lưới câu cá ngừ, cá voi.
Định nghĩa về hộp số 2 cấp rất dễ bị hiểu lầm vì ngôn ngữ quốc tế là double speed gearbox / gear reducer, dịch ra tiếng việt sẽ ra nhiều loại máy khác nhau. Trong kỹ thuật cần hiểu 3 khái niệm quan trọng dưới đây:
- Hộp số giảm tốc 2 cấp đồng trục hoặc hộp số giảm tốc 2 cấp đồng trục, hay hộp giảm tốc 2 cấp khai triển nghĩa là các cơ cấu bánh răng ở cùng trong 1 vỏ, như ảnh sau. Nối với motor điện qua nhông xích. Tỉ số truyền của loại này chỉ khoảng từ 50 trở xuống, phần lớn các giảng viên tại Việt nam dùng loại trục ra song song với trục vào khi giảng dạy.
- Hộp giảm tốc 2 cấp tỉ số truyền cao: là 2 hộp giảm tốc nối với nhau tạo ra tỉ số truyền cao. Ratio 100 tới vài ngàn lần. Trục ra cực chậm. Đây là cách hiểu của thợ máy khi đi làm công trình thực tế. Ví dụ như sau ratio từ 187 tới 2000 lần
- Hộp giảm tốc 2 cấp dùng cho ô tô: là loại chuyên dùng cho động cơ xăng dầu, không dùng cho động cơ điện. Đây cũng là loại hộp số rất phổ biến dễ bị lầm với 2 loại trên.
- Gồm có 2 hộp số NMRV ghép cặp
- Hộp số trục vít WP liền động cơ hộp số trục thẳng: ratio 1400 lần tới 300 lần
- Hộp số trục vít NMRV + motor hộp số chân đế: ratio 20.000 lần tới 400 lần
Tính năng của hộp giảm tốc 1 cấp băng trục vít là tải những việc trung bình hoặc việc nhẹ
Hộp giảm tốc 2 cấp tải nặng thường có bánh răng thép dày đặc, thiết kế theo kiểu xoắn ốc. Cơ cấu bánh răng xoắn ốc như hình số 3 dưới đây giúp hộp số làm được trọng tải cao hơn.
Trong những lĩnh vực như khuấy dung dịch làm kẹo, rượu vang, keo dán xe, keo đề can, thì cần tốc độ thay đổi nhanh chậm từng giờ, vì vậy máy khuấy trộn thường dùng hộp số 2 cấp kiểu điều tốc cơ như sau, tốc độ được chính bằng tay khi vặn núm đỏ dưới đây.
Ưu điểm của hộp số 2 cấp so với nhiều phương pháp chỉnh tốc độ khác như biến tần
- Tốc độ ra càng chậm thì lực càng lớn có thể kéo cả con tàu hoặc cả container tại cảng
- Có nhiều kiểu tư thế lắp đặt linh động khi diện tích hẹp
- Không gây nóng motor điện như biến tần, khiến động cơ bền hơn
Bất lợi lớn nhất là:
- Giá hộp số 2 cấp không rẻ
- Do Việt Nam không sản xuất mặt hàng này, toàn bộ là hàng nhập khẩu, đôi khi phải đặt hàng chờ vài tuần.
Động cơ hộp giảm tốc 2 cấp gồm có hộp giảm tốc 2 cấp gắn với motor điện qua mặt bích, khớp nối hoặc puley (puli). Hộp giảm tốc 2 cấp thường có tỉ số truyền lớn và tốc độ trục ra chậm hoặc rất chậm.